Wie, wat, waar?
Veelgestelde vragen
-
In een zonnepaneel zitten verschillende zonnecellen die licht omzetten in elektriciteit. Daarom zijn zonnepanelen meestal terug te vinden op daken. Daar kan het meeste zonlicht opgenomen worden. Door verschillende panelen te combineren, kan je zelf elektriciteit opwekken en verbruiken. Zo voorzie je op een duurzame manier in je elektriciteitsbehoefte.
- STAP 1: panelen vangen zonlicht op:in een fotovoltaïsch paneel bevinden zich 2 lagen zonnecellen. Tussen die lagen ontstaat stroom zodra er zonlicht op schijnt. Let op, de opgewekte stroom is nog niet direct te gebruiken.
- STAP 2: omvormer zet gelijkstroom om naar wisselstroom:zonnepanelen wekken gelijkstroom op. Wij gebruiken wisselstroom via onze stopcontacten. Daarom bevat een zonnepanelen installatie ook nog een omvormer. Deze zet de gelijkstroom om naar wisselstroom die wordt aangesloten op de meterkast.
- STAP 3: meterkast verdeelt stroom:Â de opgewekte stroom wordt via de meterkast verdeelt naar de verschillende elektriciteitspunten. De panelen zijn ook gekoppeld aan het elektriciteitsnet via de elektriciteitsmeter. Dat maakt het mogelijk om het teveel aan zelf opgewekte stroom op het net te injecteren of stroom af te nemen als dat nodig is.
- Opbrengst zonnepanelen = hoeveel elektriciteit zonnepanelen effectief opwekken. Om dit te bereken zijn 2 factoren nodig:
- Totale vermogen (dit is wat de pv-panelen opwekken in ideale omstandigheden)
- Benutte capaciteit (gemiddeld benutten zonnepanelen ongeveer 85% van hun capaciteit: ze wekken dan 0,85 kWh elektriciteit op per 1 Wp aan vermogen)
- Zonnepanelen opbrengst per jaar = totale vermogen (in Wp) x 0,85 (benutte capaciteit) Een zonnepanelen installatie voor een gezin van 4 met een vermogen van 4.706 Wp, zal per jaar dus een gemiddelde opbrengst hebben van zo’n 4.000 kWh (85% van 4.706).
- Rendement zonnepanelen = hoeveel zonlicht zonnepanelen kunnen omzetten in energie (%). Het gemiddelde rendement ligt tussen 15% en 22%. Dat wil zeggen dat zonnepanelen tussen 15% en 22% van het opgevangen zonlicht omzetten in elektriciteit. Het rendement heeft dus een grote invloed op de opbrengst.
-
De gemiddelde terugverdientijd van zonnepanelen bedraagt 5 à 10 jaar. De volgende factoren beïnvloeden de terugverdientijd:
- Kosten van de installatie (rekening houdend met subsidies en financiële steunmaatregelen)
- Elektriciteitsprijs en bedrag dat je krijgt voor teruggeleverde stroom
- Zonnepanelen opbrengst (afhankelijk van het aantal zonuren, de hellingsgraad, het rendement, …)
- Kwaliteit van de zonnepanelen (heeft invloed op het rendement en de levensduur)
-
Zonnepanelen gaan gemiddeld 25 tot wel 40 jaar mee. Als je deze lange levensduur van zonnepanelen vergelijkt met de korte terugverdientijd van 5 à 10 jaar, dan geniet je minstens 15 jaar lang van gratis stroom.
-
De meeste daken in Nederland en België zijn geschikt voor zonnepanelen. Je kan zonnepanelen plaatsen op een plat of hellend dak. Het is wel belangrijk dat je dak in goede staat en draagkrachtig genoeg is. Voor een optimaal rendement is ook een goede oriëntatie en schaduwvrij dak belangrijk. Pv-panelen op een dak zijn namelijk best gericht richting het zuiden, maar je kan ook kiezen voor een oost-west opstelling. TIP: bij zonnepanelen plaatsen komt dus heel wat kijken. Een zonnepanelen installateur gaat na of je dak geschikt is en berekent welke installatie (hoeveel panelen, vermogen, …) nodig is voor jouw situatie. Doe onze gratis dakcheck!.
- In de meeste gevallen heb je geen vergunning nodig om zonnepanelen te plaatsen. Wil je helemaal zeker zijn, dan informeer je je best even bij jouw gemeente of installateur.
-
Er bestaan verschillende soorten zonnepanelen. Een overzicht:
- Monokristallijn zonnepaneel: deze worden gemaakt van silicium. Na verhitting vindt het afkoelingsproces gelijkmatig plaats waardoor de cellen allemaal in één richting liggen. Elke zonnecel bevat 1 kristal. Vandaar de naam monokristallijn. Dit type zonnepanelen werkt het best bij direct zonlicht en zijn een goede keuze als je weinig plaats hebt. Ze staan namelijk garant voor een hoog rendement. De cellen hebben een mooie zwarte kleur waardoor ze subtieler ogen dan de polykristallijn variant. Een monokristallijn zonnepaneel is wel duurder.
- Polykristallijn zonnepaneel:ook hierbij zijn de zonnecellen gemaakt van silicium. Na een verhittingsproces worden de cellen afgekoeld en liggen ze in verschillende richtingen door elkaar. Vandaar de naam polykristallijn. Dit soort zonnepanelen kenmerkt zich door de blauwe kleur die na verloop van tijd nog iets lichter wordt. Ze presteren het best bij niet-direct zonlicht. Het rendement ligt lager dan bij monokristallijne panelen. Dit soort zonnepanelen wordt doorgaans niet meer gemaakt of verkocht.
- Dunne film zonnepaneel:deze maken gebruik van een geheel andere techniek. Deze panelen hebben geen kristalstructuur, maar zijn bedekt met een dunne film van amorf silicium. Daardoor zijn er veel minder schaarse grondstoffen noodzakelijk bij de productie. Dunne film zonnepanelen zien er door hun zwarte kleur ook mooi uit, zeker met een zwarte omlijsting. Dit type zonnepanelen is doorgaans goedkoper dan monokristallijn en polykristallijn zonnepanelen maar hebben wel een lager rendement. Vandaar dat ze bijna niet meer gebruikt worden.
- Glas-glas zonnepaneel:bij deze panelen bestaat ook de achterkant uit glas in plaats van kunststof. Daardoor gaan ze langer mee (tot wel 40 jaar) en behouden ze ook langer een uitstekend rendement.
- Vermogen:hoe meer zonnepanelen en hoe groter hun vermogen, hoe meer elektriciteit ze opwekken. Let op, voor een optimale opbrengst is het belangrijk dat het totale vermogen van je zonnepanelen-installatie op maat is van jouw situatie (stroomverbruik, dakoriëntatie, …). Dat laat je best berekenen door een installateur.
- Aantal zonuren:hoe meer zonuren, hoe meer elektriciteit de panelen kunnen opwekken. Vaak verschilt het aantal zonuren per regio. Aan de kust bijvoorbeeld zijn er vaak meer zonuren. En meer zonuren betekent een hoger rendement.
- Schaduwinval: zorgt een boom, dakkapel, schoorsteen, … in de buurt voor schaduw op jouw zonnepanelen? Dan kunnen zonnestralen er minder goed bij en brengen ze minder op. Tip: een installateur doet altijd eerst een analyse van je dak en de omgeving om zo een optimaal legplan uit te werken.
- Hellingshoek / oriëntatie:zonnepanelen halen het hoogste rendement bij een hellingsgraad van zo’n 35°. Zonnepanelen met een hellingsgraad tussen 20° en 35° of tussen 40° en 50° verliezen 5 tot 8% van hun rendement. Verder is het rendement het grootst als de panelen gericht zijn naar het zuiden. Ook met een zuidwestelijke of zuidoostelijke oriëntatie haal je een goed rendement.
- Soort en de kwaliteit:het rendement van zonnepanelen verschilt volgens soort en kwaliteit. Vraag daarom voorstellen aan bij verschillende installateurs zodat je goed kan vergelijken.
- Leeftijd: het rendement van zonnepanelen neemt af naarmate ze ouder worden. De mate waarin het rendement afneemt, is wel sterk afhankelijk van de kwaliteit.
- Onderhoud: vuile, stoffige zonnepanelen brengen minder op. Regelmatig je zonnepanelen schoonmaken is daarom sterk aangeraden.
-
Met de afbouw van de salderingsregeling in Nederland en de komst van de digitale meter in Vlaanderen wordt het steeds interessanter om zoveel mogelijk van je opgewekte elektriciteit zelf te verbruiken. Om je verbruik van zelf opgewekte stroom te maximaliseren, kan je je zonnepanelen combineren met een thuisaccu. De stroom die je panelen opwekken maar je op dat moment niet kan gebruiken, worden dan opgeslagen in de thuisbatterij. Zo ben je minder afhankelijk van het elektriciteitsnetwerk. Ook als er geen elektriciteitsnetwerk in de buurt is (bv. bij een vakantiehuisje, boot of caravan), kan je via de thuisaccu toch gebruik maken van zelf opgewekte elektriciteit.
